Franz Liszt, Consolations (Vertröstungen)
Goede morgen.
Vandaag passeren we langs Franz Liszt (1811-1886), Hongaars componist, groot pianovirtuoos en pianoleraar, subdiaken gewijd in Rome en versierder van vele vrouwen. .
Dick Wursten herinnerde er mij aan dat Liszt aan een bundel van zes pianowerkjes de titel consolations gaf. Daar kunnen we niet zomaar achteloos aan voorbij gaan.
Als je deze werkjes hoort, dan kan je niet anders dan stil worden bij de zachtheid en tederheid van deze muziek. Uit deze consolations koos ik uiteindelijk nr. 3. En zoekende naar een gepaste uitvoering, kwam ik uit bij een youtube waar de pianiste Beatrice Berrut in een berglandschap, op de kam van een berg, vlakbij het kruis op de top, het werkje vertolkt op piano. En dat doet een mens toch wat. Je ziet en hoort het, en je vraagt jezelf af: zijn dat nu beelden bij de muziek, of is dat nu muziek bij de beelden? Zij versterken elkaar, dat is zeker.
En je zit even met de idee: wat handige trucage. Maar dan zie je na het einde van de uitvoering dat het toch niet zomaar om een fictieve knappe montage gaat: een helikopter brengt de piano van de top van de berg terug naar daar waar hij vandaan kwam.
Eerlijk, ik heb wel even getwijfeld of ik deze uitvoering zou doorsturen. De beelden en de muziek versterken weliswaar elkaar, maar het wordt er ons wel héél goed ingepeperd dat dit een piano is zoals geen andere, nl. een Bösendorfer. Dat moet je er wel bij nemen. Gelukkig wordt dat gecompenseerd door de interessante commentaar van de pianiste die je (in het Engels, sorry) terugvindt onder de youtube zelf. En die leert ons o.a. dat de consolations van Liszt te maken zouden hebben met de dood van zijn rivaal en vriend Chopin in 1849, een jaar voor de gedrukte uitgave van de bundel.
Voor wie er niet genoeeg van krijgt, doen we er de consolation nr. 1 bij, een zeer kort nummer van nog geen twee minuten. Maar hier zitten we niet in een betoverend berglandschap.
Tot morgen
Frans.