Dietrich (Diderik)

Regelmatige kerkgangers blijven in deze coronatijd wel op hun honger.   Dus ga ik op zondag rommelen in het internet en zien of ik er niets kan vinden dat dit gemis een klein beetje kan componseren. En jawel,  ik heb iets moois en feestelijks gevonden:  een korte cantate van Dietrich Buxtehude, getoonzet op de (vrije benadering van een) bestaande koraaltekst: Nun danket alle Gott.

Dietrich Buxtehude (ca.1637-1707)  was van Deense afkomst, maar hij heeft het belangrijkste deel van zijn leven doorgebracht in de Noord-Duitse stad Lübeck.  Deze stad ligt in de deelstaat Schleswig-Hollstein niet ver van  de Deense grens.   Hij was er organist, componist, muziekleraar, muziekpedagoog …  Hij heeft een grote invloed uitgeoefend op een aantal leerlingen, waaronder de jonge Johann Sebastian Bach en daarna ook op zijn oudste zoon Johann Christoph.  Bekend is dat de jonge Sebastian in 1705 een voetreis van meer dan 400 km vanuit Zuid-Duitsland ondernam om te gaan leren van Buxtehude.  Hij heeft zijn ‘leervakantie’ echter zodanig verlengd, dat men op het thuisfront not amused was, en bij zijn terugkeer vloog hij enige tijd de gevangenis in wegens ongewettigde afwezigheid.   Ander weetje : Bach , Händel, Mattheson en nog anderen kwamen in aanmerking om Buxtehude in Lübeck op te volgen, maar in dat pakketje van Buxtehude zat ook de verplichting om met zijn oudste dochter te trouwen, en dat was blijkbaar voor eventuele gegadigden voor het orgel een beetje ‘des Guten zuviel’.

Wat je hieronder terugvindt is een cantate van een tiental minuten.  Recitatieven en aria’s zoals je die bij Bach vindt, komen er niet in voor.  Buxtehude heeft, zeker in dat verband, geen Italiaanse invloeden ondergaan, Bach in een latere periode duidelijk wel.  Wel zingen sopraan en alt enerzijds en tenor en bas anderzijds in dialoog met het koor fragmenten uit de bestaande koraaltekst. 

Ziehier twee strofen uit de oorspronkelijke koraaltekst, die de bron was van deze cantate. Ik geef hem meteen in vertaling:

Dankt, dankt nu allen God
met hart en hand en monden
die grote dingen doet
hier en al in de landen,
die ons van kindsbeen aan,
ja van de moederschoot
zijn vaderlijke hand
en trouwe liefde bood.

Die eeuwig rijke God
mog’ ons reeds in dit leven
een vrij en vrolijk hart
en milde vrede geven
die uit genade ons
behoudt te allen tijd
is hier en overal
een helper die bevrijdt.

Tot morgen, en geniet van de zon.

Frans

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *